نوجوانی یکی از مراحل مهم رشدی و دوره‌ای میان کودکی و بزرگسالی افراد است.
در این دوران افراد باید به تکالیف رشدی و مهارت‌های فراوانی تسلط پیدا کنند. مهارت‌هایی از جمله:
تفکر به شیوه عاقلانه
داشتن هویتی باثبات
کسب استقلال
والدین و مربیانی که همواره با نوجوانان در ارتباط‌اند، تمایل دارند بر آنان کنترل داشته و تحت نفوذشان باشند، بنابراین شناخت ویژگی‌های این دوره سنی برایشان اهمیت قابل‌توجهی دارد؛ بنابراین بسیار مهم است که والدین در زمان رشد کودکان و عبور آن‌ها از مرحله کودکی به نوجوانی و مسیر بلوغ دقت داشته باشند و تمایزات ایجادشده را ببینند و درک کنند، اینکه پدر و مادر همیشه انتظار داشته باشند کودکشان با همان روحیات کودکی در مقابل آن‌ها رفتار کند و واکنش نشان دهد تصور بسیار غلطی است و می‌تواند عامل بسیاری از مشکلات روانی و رفتاری نوجوان در آینده باشد. علاوه بر این تجربه‌ی مشاوران و روانشناسان نشان می‌دهد اوج استعداد و توانایی انسان در مرحله جوانی است. در دوران جوانی، انسان می‌کوشد تا از قابلیت‌های خود بیشترین بهره‌وری را داشته باشد. مشاوره با جوانان نشان داده است اگر آن‌ها را نادیده بگیرند، ممکن است دست به رفتارهای نسنجیده‌ای بزند. رفتارهایی که ممکن است آتش آن نه‌فقط دامن خود جوان بلکه دامن کل جامعه را بگیرد.
چرا باید به جوان و دوران جوانی توجه کرد؟
احساس پوچی، شکست و گوشه‌گیری از دیرباز یکی از دام‌های پیش روی انسان بوده است. احساسی که درنهایت او را به سمت نابودی سوق می‌دهد. درحالی‌که روحِ مملو از خودباوری و اعتمادبه‌نفس اسباب پیشرفت و اعتلای فرد را فراهم ساخته و او را به سمت فعالیت بیشتر و دوستی باهم نوعان خود حرکت می‌دهد. مشاوره با جوانان ثابت کرده است که ایشان ابایی از جدا شدن از خانواده و پیوستن به گروه‌ها و جوامع بزرگ‌تر ندارد؛ و ازنظر مادی و معنوی کمبودی احساس نکرده، نیازهای خود را تأمین‌شده می‌بینند. به لحاظ روانشناسی نیز ثابت‌شده است احساس حقارت و خردی که گهگاه از محیط خانواده و اجتماع به فرد القا می‌شود و سبب انزوای او می‌گردد، در جوانانی که اعتمادبه‌نفس دارند، جایی ندارد.
زمینه‌های مشاوره نوجوانان و جوانان:
مشکلات ارتباطی بین والدین و نوجوانان و جوانان
مشکلات بین فردی، دوست‌یابی و…
روابط عاطفی و شکست عاطفی
مشکلات فردی مانند اضطراب، افسردگی، وسواس و…
عدم عزت‌نفس
بی‌انگیزگی و عدم هدفمندی
مشکلات تحصیلی و شغلی
